ΚΟΕΓΧΑΓΗ: ΗΤΑΝ ΣΤΡΑΒΟ ΤΟ ΚΛΙΜΑ

Απογοήτευση και απροθυμία λήψης ρηξικέλευθων αποφάσεων από τις αναπτυγμένες χώρες για την προστασία του πλανήτη σημάδεψαν τη Σύνοδο του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή στη Κοπεγχάγη. Την ύστατη στιγμή και για την «τιμή των όπλων», συντάχθηκε μια μη νομικά δεσμευτική συμφωνία που αναμένεται να οριστικοποιηθεί σε ένα χρόνο. Οι ισχυροί του κόσμου έφυγαν από την Κοπεγχάγη «κλείνοντας την πόρτα» στο μέλλον της Γης, αλλά από το «παράθυρο» μπαίνει ενδυναμωμένο το κίνημα των πολιτών και των οργανώσεων της Αντι-Συνόδου.    

Την ελπίδα διαδέχτηκε πολύ γρήγορα το κλίμα δυσπιστίας και απογοήτευσης, τη στιγμή που επιστήμονες και περιβαλλοντικές οργανώσεις διεμήνυαν ότι «η αποτυχία της Συνόδου δεν αποτελεί επιλογή». Οι αρχικά υψηλές προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν για μία νομικά δεσμευτική συμφωνία μεταξύ Ουάσινγκτον και Πεκίνου εξανεμίστηκαν πριν καν καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, με δραματικό παρασκήνιο.


Στο κείμενο συμφωνίας μεταξύ ΗΠΑ, Κίνα, Ινδία, Νότια Αφρική και Βραζιλία τελικώς δεν υπάρχουν συγκεκριμένα ποσοστά για την μείωση των εκπομπών αερίου, ωστόσο, όλες οι χώρες δεσμεύονται να τα παρουσιάσουν μέχρι την 1η Φεβρουαρίου 2010. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και πολλές χώρες συμφώνησαν διστακτικά να υπογράψουν τη συμφωνία, η οποία σύμφωνα με τους εμπνευστές της θα αντικαταστήσει το πρωτόκολλο του Κιότο (1997).

ια να γίνει αποδεκτή η πρόταση ως επίσημη συμφωνία των Ηνωμένων Εθνών, πρέπει να υπογραφεί από το σύνολο των 193 κρατών που μετέχουν στις συνομιλίες. Οι διατυπώσεις του κειμένου χαρακτηρίζονται μη ουσιαστικές και απλώς περιγραφικές με στοιχεία που είναι ήδη είναι γνωστά, τη στιγμή που για μια ουσιαστική αλλαγή πλεύσης σε παγκόσμιο επίπεδο θα απαιτούσαν πιο ριζοσπαστικές προτάσεις και πρωτοβουλίες. Οι υποστηρικτές της συμφωνίας όπως ο αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα, ο Αυστραλός πρωθυπουργός Ραντ, η αντιπροσωπεία της Κίνας κ.ά., χαρακτήρισαν τη συμφωνία «εξαιρετικά σημαντική», αντίθετα η Μέρκελ και ο Σαρκοζύ παραδέχτηκαν πως  χρειάζονται πολλά  περισσότερα βήματα για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Αντιπροσωπείες της Βενεζουέλας, της Βολιβίας, της Κούβας και της Νικαράγουας, όπως και εκπρόσωποι μικρών νησιών του Ειρηνικού αποκήρυξαν τη συμφωνία, τονίζοντας ότι δε θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη και ότι καταρτίστηκε αδιαφανώς.

Η πικρία που άφησε η Σύνοδος στη κοινή γνώμη αντικατοπτρίζεται στις αντιδράσεις ανεπτυγμένων χωρών και οικολογικών οργανώσεων. Χαρακτηριστικός είναι ο τίτλος μιας εφημερίδα της Δανίας που τιτλοφόρησε το πρωτοσέλιδό της «Brokenhagen». «Η πόλη της Κοπεγχάγης είναι τόπος εγκλήματος απόψε και οι ένοχοι το σκάνε, πάνε στο αεροδρόμιο», σχολίασε ο Τζον Σόβεν, διευθυντής της Βρετανικής Greenpeace. Η οργάνωση WWF εξέφρασε την "απογοήτευσή της". Η οργάνωση Φίλοι της Γης έκανε λόγο για συμφωνία "που αποτελεί καταστροφή για τους φτωχότερους στον κόσμο".

Σε αυτό που μπορούμε όλοι πλέον να ελπίζουμε είναι ότι η Κοπεγχάγη δεν τελείωσε…

Τα σημεία-κλειδιά της συμφωνίας:

- Μακροπρόθεσμοι στόχοι
«Βαθιές περικοπές στις παγκόσμιες εκπομπές απαιτούνται με προοπτική να μειωθούν οι παγκόσμιες εκπομπές, ώστε να κρατηθεί η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 2C».

- Νομικά δεσμευτική συμφωνία
Μία πρόταση που επισυνάπτεται καλεί για μία νομικά δεσμευτική συνθήκη έως τα τέλη του επόμενου έτους.

- Χρηματοδότηση των αναπτυσσόμενων χωρών
Το κείμενο αναφέρει: «Οι ανεπτυγμένες χώρες θα παράσχουν επαρκείς, προβλέψιμους και σταθερούς οικονομικούς πόρους και τεχνολογία, προκειμένου να υποστηρίξουν την εφαρμογή προσαρμοσμένης δράσης στις αναπτυσσόμενες χώρες».

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται σε μικρά νησιωτικά κράτη και χώρες της Αφρικής:
«Οι ανεπτυγμένες χώρες θέτουν έναν στόχο κινητοποίησης τα 100 δισ. δολάρια το χρόνο έως το 2020 προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες των αναπτυσσομένων χωρών. Τα κεφάλαια θα προέλθουν από ένα εύρος πηγών, ιδιωτικών και δημόσιων, διμερών και πολυμερών».

Σε παράρτημα αναφέρονται οι βραχυπρόθεσμες οικονομικές δεσμεύσεις από ανεπτυγμένες χώρες για την περίοδο 2010-2012: Από την ΕΕ 10,6 δισ. δολάρια, την Ιαπωνία 11 δισ. δολάρια, τις ΗΠΑ 3,6 δισ. δολάρια.

- Μείωση εκπομπών
Οι λεπτομέρειες για τα σχέδια μετριασμού των ρύπων περιλαμβάνονται σε δύο ξεχωριστά παραρτήματα, ένα για τους στόχους των ανεπτυγμένων χωρών και ένα για τις εθελοντικές δεσμεύσεις των μεγαλύτερων αναπτυσσόμενων χωρών. Αυτές δεν είναι δεσμευτικές και περιγράφουν την υπάρχουσα κατάσταση όσον αφορά τις δεσμεύσεις - κυμαινόμενες από τις «υπό σκέψη» για τις ΗΠΑ έως τις «εγκριθείσες με νομοθεσία» για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

- Παρακολούθηση των δεσμεύσεων
Ένα από τα σημεία αδιεξόδου, κυρίως επειδή η Κίνα αρνήθηκε να αποδεχθεί διεθνείς ελέγχους, αφορά στην παρακολούθηση των δεσμεύσεων των αναπτυσσομένων χωρών. Στο κείμενο αναφέρεται ότι οι αναδυόμενες οικονομίες θα πρέπει να αναφέρουν τα αποτελέσματα στα Ηνωμένα Έθνη κάθε δύο χρόνια, με μερικούς διεθνείς ελέγχους ώστε να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες της Δύσης για διαφάνεια, αλλά και να διασφαλισθεί ότι η εθνική κυριαρχία θα τύχει σεβασμού.

- Προστασία Δασών
Η συμφωνία αναγνωρίζει τη σημασία της μείωσης εκπομπών από την αποψίλωση και την υποβάθμιση δασών και την ανάγκη να ενταθεί η απομάκρυνση αερίων του θερμοκηπίου από τα δάση.
- Υπάρχει συμφωνία για κίνητρα, ώστε να χρηματοδοτηθούν δράσεις από τον ανεπτυγμένο κόσμο και τέλος,
- Οι αγορές άνθρακα αναφέρονται, αλλά όχι λεπτομερειακά.

ΠΗΓΗ:


Blue Planet